Baza wiedzy
Zmiany w fotowoltaice zostały zapowiedziane w pierwszym kwartale 2021 roku. Wtedy też rozpoczęła się publiczna dyskusja na temat tego, jak prosument powinien rozliczać nadwyżki energii elektrycznej, którą wyprodukuje przy pomocy własnej instalacji fotowoltaicznej. W czerwcu z kolei można było zapoznać się już z pierwszym projektem nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE), jednak ten, z którym przyszło się zderzyć prosumentowi od 1 kwietnia 2022 roku odbiega od wstępnych założeń, aczkolwiek wciąż dotyczy tego samego – odejścia od magazynowania nadwyżek energii w sieci, na który pozwalał obowiązujący do niedawna system opustów (net-metering). Czym jest net-billing? Czy opłaca się prosumentom?
Przeczytaj także:
Co to jest net-billing i jakajest nowa definicja prosumenta?
Net billing jest to rozliczenie kosztowe, które opiera się na wartości energii zakupionej i oddanej. Prościej mówiąc, prosumenci sprzedają nadwyżki energii z fotowoltaiki wprowadzonej do sieci po określonej cenie, a za energię pobraną płacą tak samo, jak inni odbiorcy. Jest to zupełnie nowy system rozliczeń, który wszedł w życie 1 kwietnia 2022 r. Jednak był to pierwszy etap zaplanowanych zmian, ponieważ 1 lipca 2022 roku zaczął obowiązywać drugi etap, a ostatni zapowiedziano na 1 lipca 2024 roku. Czy takie zmiany oznaczają koniec prosumenta? Wręcz przeciwnie, ponieważ pojawiły się nowe definicje z nim związane, a rozliczenie fotowoltaiki w nowym systemie wciąż będzie bardziej opłacalne, niż płacenie zwykłych rachunków za prąd.
Kto to jest prosument?
W obowiązującej ustawie znalazło się także kilka pojęć, które dotyczą prosumenta. Jednym z głównych jest pojęcie prosumenta energii odnawialnej. Poniżej pokrótce objaśniamy obowiązujące i nowe definicje prosumenta:
- prosument energii odnawialnej – określa się nim odbiorcę końcowego, który produkuje energię elektryczną w mikroinstalacji, czyli instalacji o mocy do 50kW, wyłącznie z OZE i tylko na własne potrzeby, pod warunkiem że produkowany prąd nie stanowi przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej, jeśli wspomnianym wcześniej odbiorcą końcowym nie jest osoba fizyczna, tylko firma,
- wirtualny prosument – określa się nim odbiorcę końcowego, który wytwarza energię elektryczną wyłącznie z mikroinstalacji na własne potrzeby, a instalacja przyłączona jest do sieci w innym miejscu niż miejsce lub miejsca dostarczania energii elektrycznej do tego odbiorcy, jednocześnie, instalacja pv nie jest przyłączona do sieci za pośrednictwem wewnętrznej instalacji elektrycznej budynku wielorodzinnego,
- prosument zbiorowy -określa się nim odbiorcę końcowego, który wytwarza energię elektryczną z mikroinstalacji lub małej instalacji przyłączonej do sieci, wyłącznie na własne potrzeby i za pośrednictwem wewnętrznej instalacji elektrycznej budynku wielorodzinnego, w której znajduje się punkt poboru energii elektrycznej tego odbiorcy.
Zmiany w rozliczaniu fotowoltaiki od 1 lipca 2022 roku
Należy przypomnieć, że zgodnie z nowelizacją ustawy o odnawialnych źródłach energii z 29 października 2021, najistotniejszą w rozliczaniu zmianą po 31 marca 2022 roku jest podział prosumentów na “starych” i “nowych”. Pierwsi jeszcze przez 15 lat mogą korzystać z tak zwanego systemu opustów, który jest modelem rozliczania prosumentów obowiązujący tych, którzy założyli instalację PV do 31 marca 2022 roku, w którym:
- za każdą 1 kWh oddaną do sieci można odebrać 0,8 kWh (instalacja o mocy do 10 kW),
- za każdą 1 kWh oddaną do sieci można odebrać 0,7 kWh (instalacja większa niż 10 kW).
Nowe osoby, które staną się prosumentami czeka ważna zmiana od 1 lipca 2022 roku. Otóż do czerwca 2024 roku nadwyżki energii elektrycznej wprowadzonej do sieci będą rozliczane według średniej ceny rynkowej energii elektrycznej z poprzedniego miesiąca kalendarzowego.
Czy net-billing jest korzystny dla prosumenta od 1 lipca 2022 roku?
Czy jest to korzystna zmiana? Wiele osób twierdzi, że rozliczenie w systemie net-billingu jest nieopłacalne, ale często towarzyszy im również brak wiedzy na temat tego, jak działa ten system. Eksperci jednym głosem mówią, że im więcej edukacji będzie o net-billingu, tym więcej instalacji zacznie się pojawiać w kraju, a fotowoltaika będzie się szybciej rozwijała. W ostatnim czasie cena energii elektrycznej mocno wzrosła, a w 2023 roku te ceny mają być dubeltowe, dlatego nowy system nadal jest opłacalny. Aktualna stopa zwrotu z fotowoltaiki w net-bilingu jest najkrótsza w historii. Można powiedzieć, że fotowoltaika dwa lata temu w systemie opustów, była mniej opłacalna, niż teraz w net-billingu. To, co dodatkowo wpłynie korzystnie na fotowoltaikę to magazyny energii oraz inteligentne systemy zarządzania energią, na które w 2022 roku można uzyskać dotacje z programu Mój Prąd 4.0.
Warto także dodać, że od 1 lipca 2024 roku net-billing, zgodnie z ustawą o OZE, będzie oparty na rozliczeniu wartości nadwyżek energii wprowadzonej do sieci z zastosowaniem taryf dynamicznych według cen godzinowych, te korzyści zdecydowanie się zwiększą. Można więc magazynować energię, gdy jest tańsza i sprzedawać, gdy będzie droższa. To przyniesie klientom znacznie więcej korzyści i pozwoli zarabiać na wyprodukowanym prądzie.
Czy warto czekać na taki zakup dwa lata? To właśnie teraz jest najlepszy okres na inwestycje w takie rozwiązania. Ceny są jeszcze atrakcyjne, ponieważ popyt jest mniejszy, a inwestycję można wesprzeć dofinansowaniem z programu Mój Prąd 4.0. Dodatkowo należy zaznaczyć, że do końca lipca obowiązuje tarcza antyinflacyjna i stawka VAT na prąd wynosi zaledwie 5%. Od sierpnia znów będzie ona wynosiła 23%, co oznacza, że rachunki za prąd znacznie wzrosną. Net-billing wymaga jednak od prosumenta większego rozeznania i świadomości, ponieważ wymaga od niego chłodnego kalkulowania. W przyszłości magazyny energii będą pozwalały ładować tańszą energię elektryczną w nocy, a droższą dzienną sprzedawać, gdy zapotrzebowanie na rynku będzie większe.
Opłacalność fotowoltaiki i jej rozbudowa
Ministerstwo Klimatu i Środowiska wydało informację, że w przypadku rozbudowy istniejącej instalacji PV, obowiązującym dla prosumenta systemem rozliczeń będzie system opustów. Prosument musi tylko poinformować operatora sieci o zmianie mocy zainstalowanej mikroinstalacji w ciągu 14 dni od dnia dokonania zmiany. Niedopełnienie tego obowiązku będzie wiązało się z karą w wysokości 1000 złotych.
Instalacja fotowoltaiczna – nowy system rozliczania jest opłacalny dla nowego prosumenta?
Czy fotowoltaika się opłaca? Odpowiedź jest prosta – tak! Własna instalacja fotowoltaiczna to w dalszym ciągu oszczędność oraz odciążenie od drastycznie rosnących cen na rynku energii elektrycznej. Tylko w tym roku ceny prądu poszybowały w górę o około 24% dla taryfy G11. Polacy wciąż będą się interesować fotowoltaiką, również ze względu na bardziej wyśrubowane normy energetyczne przy budowie nowych domów. Polska zrezygnowała z importu gazu, ropy i węgla z Rosji. Ceny ogrzewania przy wykorzystaniu kotłów na propan, olej oraz pieców na węgiel, pellet oraz drewno wciąż rosną, poza tym piece na paliwo stałe mają być stopniowo wycofywane. Z pewnością dofinansowania z programów rządowych również będą nadal zachęcać do tego, aby inwestować w fotowoltaikę w 2022 roku.
Wróć do indeksu wpisów